Rechten Van De Scheldes

De natuur kan zonder ons, maar wij kunnen niet zonder de natuur.

Bij toeval werd ik attent gemaakt op een bijeenkomst op de Hogeschool Zeeland in Middelburg, met als titel “Rechten van de Scheldes”, een initiatief van Nico Landsman en onder meer Pieter Ippel, oud hoogleraar University College Roosevelt) en Ad Faase, senior consultant. Je kon je inschrijven voor twee van de vier workshops, ik koos voor “Rechten van de Natuur voor de Natuur” en  “Toekomstige generaties en Deltawateren”.

Net zoals ik, zullen de meeste lezers wel eens gehoord hebben over het onderwerp Rechten voor de Natuur, maar wat betekent het precies, en waarom hoor je er relatief weinig over? Als de slechte staat van de natuur in het nieuws komt is dat vaak vanwege vervuiling of de alarmerende staat van de natuur, met protesten en juridische actie als gevolg, in een veel te laat stadium.

In een serie brainstorm sessies proberen de initiatiefnemers tot een vorm van een rechtspersoon /organisatie te komen, die voor het gezond houden van een bepaald natuurgebied zorgt. De sessies waren open en vrij met als doel ideeën naar voren te brengen. Ik zou er geen samenvatting van kunnen geven, maar dat het onderwerp meer aandacht en een breder publiek verdient is zeker.

Er waren mensen aanwezig die onder meer actief zijn in verschillende belangenorganisaties, zoals de  Ambassade van de Noordzee (opgericht 1 juni 2018, Den Haag), de Jonge Klimaatbeweging, Doe Mee Verlos De Zee en natuurlijk ZMf (Vereniging Zeeuwse Milieufederatie).

Scheldes Voogd

Een mogelijkheid zou kunnen zijn om een niet politiek gebonden voogd aan te stellen voor de Scheldes, waarbij de provincie een budget ter beschikking stelt. In het geval van de Scheldes zou je dit aan de Nederlandse en Belgische kant kunnen doen, hiermee bevorder je mogelijk ook meer invloed bij de Europese instituties. Belangrijk is dat deze voogd ook de belangen van “de ander” meeweegt, absoluut nodig om een breed draagvlak te creëren, dus een volhardende diplomaat(e).

Een van de bekendste boegbeelden in Nederland is Jessica den Outer, zij heeft in korte tijd een internationale reputatie opgebouwd. Van haar hand verscheen vorig jaar het boek Rechten voor de Natuur. Wij streven er naar de komende maanden, voor de volgende bijeenkomst, haar boek te bespreken.     

Congres Waterbeheer in de Lage Landen, Joint Research Centre Zeeland, Middelburg

Op vrijdag 22 maart 2024 organiseert het Utrecht University Centre for Water, Oceans and Sustainability, een interactief Congres met Nederlandse en Belgische experts en professionals, actief in de watersector. Besproken worden de uitdagingen van de watersector voor de komende decennia in al haar facetten, waaronder kwaliteit, kwantiteit, veiligheid en recht op en toegang tot water. Het middag programma kent 2 workshops. Voor informatie: https://www.uu.nl/agenda/congres-waterbeheer-in-de-lage-landen.

De middag werd afgesloten door Annemarie Steinvoort, dichter en geluidskunstenaar, met een voordracht van haar prachtige gedicht Rechtspersoon Oosterschelde:

Rechtspersoon Oosterschelde

Over de loop der dingen laat ik mij nu eens uit,

de stroom van onverantwoordelijkheid begint mij op te lopen

waardoor ik op obstakels stuit die kant noch wal raken,

vanuit mijn oogpunt bezien.

Er wordt vergeten welke noodzaak ik vertegenwoordig,

hoeveel geld en mankracht er in mij is gestopt

om de rest van het land te beschermen

en internationaal wordt er met mij gepronkt.

Zelfs een naam is aan mij geschonken,

maar nu wordt alle respect met de grond gelijk gemaakt

en alle waarschuwingen in de wind geslagen.

Men is vergeten dat uit mijn afwezigheid het land is opgebouwd,

In langzame lagen heb ik het land laten groeien,

zijn eilanden en vruchtbare grond ontstaan,

zowel in zee als buiten mijn oevers.

Zonder de stroom en aanwas van deze Delta,

nu uitgegroeid tot nationale pracht en natuurgebied,

zou heel Nederland niet zijn geworden tot wat ze nu is.

Ik klaag u aan voor onverschilligheid, geschiedvervalsing,

misbruik op geestelijk en fysiek niveau,

verkrachting en poging tot doodslag.

Mijn armen zijn tegenover elkaar uitgespreid in onmacht,

uitgestrekt en opgeheven naar de hemel

om steun te vragen voor de vervuiling,

die zonder mijn toestemming en door toedoen van degene die nu worden aangeklaagd,

die zich mijn stroming hebben toegeëigend,

alsof ik een stuk oud vuil, een sloerie, een zwerver, een minderjarige ben,

terwijl het tegendeel waar is.

Door hun toedoen wordt mijn schoonheid, vruchtbaarheid, fundament,

noodzakelijke zuiverheid als Koningin van de Delta,

ondergewaardeerd en vervormd tot het afvalputje van het land.

Annemarie Steinvoort, Nederlandse dichteres (1957)

Frans Gzella, 06 februari 2024